Veelgestelde vragen: een Oekraïense vluchteling in dienst nemen
De oorlog in Oekraïne heeft grote impact. Verschillende Oekraïense vluchtelingen komen naar Nederland en worden hier opgevangen. Ook in West-Brabant. Benieuwd wat er komt kijken bij het in dienst nemen van een Oekraïense vluchteling? We leggen het je graag uit!
1. Mag ik als werkgever zomaar een vluchteling in dienst nemen?
Ja, dat mag. Sinds april is het voor werkgevers mogelijk om zonder het aanvragen van een tewerkstellingsvergunning een Oekraïense vluchteling in loondienst te nemen. Een vluchteling moet daarentegen wel rechtmatig in Nederland verblijven op basis van de Richtlijn Tijdelijke Bescherming. Ook ben je verplicht om - voor het in dienst nemen van een vluchteling - een melding doen bij UWV. Als je niet meldt dat je een vluchteling in dienst hebt, kun je een boete krijgen van de Arbeidsinspectie. Heb je een melding gedaan? Dan kan de vluchteling binnen 2 werkdagen na de melding in dienst treden.
2. Welke (verblijfs)documenten zijn nodig?
Om te kunnen werken hebben vluchtelingen een document nodig waaruit hun verblijfsstatus als tijdelijke beschermde blijkt en een Burgerservicenummer (BSN). Dit wordt geregeld bij de gemeente waar de vluchteling zich (tijdelijk) inschrijft. Maar let op: dit kost tijd. Voor Oekraïners geldt dat – zolang ze nog geen bewijs van verblijf van de IND ontvangen hebben - een bewijs van nationaliteit voldoende is. Bijvoorbeeld een paspoort of bewijs van de Oekraïense ambassade.
3. Welke rechten en plichten heeft een vluchteling?
Een vluchteling heeft dezelfde rechten als een Nederlandse werknemer, zoals recht op vakantiedagen, pauzes en een veilige werkplek. Ook is de beloning van de vluchteling gelijk aan de beloning van het personeel in dezelfde functie. Er mag hierin geen onderscheid worden gemaakt. Om de verwerking van het salaris te kunnen doen heb je een BSN-nummer nodig van de vluchteling. Dit wordt geregeld via de gemeente waar de vluchteling zich (tijdelijk) inschrijft. De Arbeidsinspectie controleert of bedrijven zich aan de desbetreffende regels houden.
4. Welke regelingen gelden er bij het aannemen van een vluchteling?
De Richtlijn Tijdelijke Bescherming voor vluchtelingen geldt voor één jaar. Deze richtlijn stelt minimumnormen voor het verlenen van tijdelijke bescherming in het geval van massale toestroom van vluchtelingen buiten de Europese Unie. Op 4 maart 2022 is dit in werking gegaan. Deze richtlijn kan nog verlengd worden met anderhalf jaar. Verandert er in de tussentijd iets in de arbeidsovereenkomst? Dan ben je verplicht dit te melden aan UWV. Daarnaast gelden er - om het aantrekkelijker en eenvoudiger te maken om een vluchteling in dienst te nemen - verschillende (subsidie)regelingen. Bijvoorbeeld premiekorting of gemeentelijke regelingen. Bekijk het overzicht van alle regelingen.
5. Mag een vluchteling uit Oekraïne vrijwilligerswerk doen? Of zelfstandig ondernemer zijn?
Ja, Oekraïense vluchtelingen mogen vrijwilligerswerk doen mits zij onder de Richtlijn tijdelijke bescherming vallen. Hiervoor is geen tewerkstellingsvergunning nodig, maar UWV toetst wel of het gaat om vrijwilligerswerk. De organisatie moet daarom een vrijwilligersverklaring aanvragen bij UWV. Deze verklaring is 3 jaar geldig en geldt niet voor 1 persoon, maar voor het soort vrijwilligerswerk. Als Oekraïners zelfstandig ondernemer willen worden moeten zij een verblijfsvergunning arbeid als zelfstandige aanvragen bij de IND of de opdrachtgever van de zelfstandig ondernemer moet een tewerkstellingsvergunning aanvragen.
Heb je meer vragen over het in dienst nemen van een vluchteling? Neem contact met ons op! Onze werkgeveradvieurs helpen je graag verder.